Tot de kern
Zorgvuldig construeren wij verschillende lagen om ons heen. Hoe geven wij vorm aan deze fysieke en digitale omgevingen en wat zegt dat over onze identiteit? Welke overeenkomsten en verschillen zijn er tussen verschillende generaties in de manier waarop wij onszelf laten zien?
Tijdens een bezoek aan mijn grootouders werd ik mij bewust van de spullen die zij om zich heen vergaarden, vol verhalen en vol betekenis. Tegelijkertijd zag ik hoe mijn eigen generatie steeds sneller leeft, anders met spullen omgaat en steeds onpersoonlijker met elkaar om lijkt te gaan. Ik besefte dat omgeving, spullen en een plek belangrijke onderdelen zijn voor je identiteit. Dit was voor mij het startpunt van het onderzoek naar identiteit van de mens en zijn spullen.
Na een verkennend onderzoek, waarbij ik acht mensen met verschillende leeftijden en achtergronden zorgvuldig interviewde in hun leefomgeving en daarbuiten, viel me het volgende op: in elke ruimte van een huis wordt andere informatie over de betreffende persoon ‘blootgegeven’. Soms bewust, soms onbewust. Bij de voordeur staat een bepaalde auto of fiets en ook de vormgeving van een naambordje (of het juist het ontbreken daarvan), vertelde mij al iets over de persoon die ik ging ontmoeten. De hal, de woonkamer, de keuken, de keukenkastjes, de slaapkamer, die bevatten allemaal andere stukjes informatie. Informatie die steeds intiemer wordt. Als laatste de rommelkamer, vol met spullen die niemand te zien krijgt, maar niet weggegooid mogen worden.
Deze verschillende lagen heb ik in mijn onderzoek opgedeeld in zes zones, beginnend bij de publieke ruimte en eindigend bij de intieme ruimte van een mens. Lagen waarin een mens zijn of haar identiteit blootgeeft aan een ander. Om deze ruimtes inzichtelijk te maken heb ik van drie échte personen, van drie verschillende generaties (Dana 23, Jan 53 en Cees 85 jaar) laag voor laag hun identiteit in beeld gebracht in een boek.
Hun verhalen, spullen en de manier waarop ze zich kwetsbaar opstelden, zijn verbeeld, voelbaar, en tastbaar in de boeken. In elke laag wordt meer informatie gedeeld, maar deze wordt met het betreden van de verschillende zones moeilijker te bekijken, onder andere doordat sommige pagina’s zijn dichtgevouwen of dichtgenaaid. Bladerend van hun publieke naar hun private ruimte, ontvouwt zich een tactiel en ruimtelijk boekwerk waarin de hoofdpersoon geleidelijk zijn identiteit bloot geeft.
‘Het is vernieuwend, autonoom, persoonlijk en poëtisch.’ – uit het juryrapport
“Ik ben ervan overtuigd dat je wanneer je echt contact met mensen wilt maken en waardevolle relaties wilt onderhouden, je jezelf kwetsbaar moet opstellen. In Tot de kern daag ik je uit om verder kijken dan de ‘gemaakte buitenkant’ en de mensen écht ontmoeten.” – Willemieke van den Brink – Gouwentak
“Tot de kern is niet alleen een goed en zorgvuldig uitgevoerd project; het heeft maatschappelijke relevantie. Het vertelt iets over onze huidige tijd, met moderne communicatiemiddelen, met sociale media en emo-tv. Tegelijk zijn vragen over intimiteit, over hoeveel je van jezelf bloot geeft en aan wie, van alle tijden en van alle culturen. Bovendien is het een zoektocht naar welke mogelijkheden het boek tot zijn beschikking heeft om het thema te verbeelden.” – Rickey Tax, hoofd collectiebeheer
Tot de kern
Als mensen construeren wij zorgvuldig verschillende lagen om ons heen. Hoe geven wij vorm aan deze fysieke en digitale omgevingen en wat zegt dat over onze identiteit?
Periode | 2013
Onderzoeksmethoden | Ontwerpend onderzoek, diepte interviews, contextmapping, artistiek onderzoek, analyse, datamapping
Opdrachtgevers | Eigen iniatief en in opdracht van Meermanno museum Den Haag
Publicaties
De Volkskrant
Boek van de maand
Leeslint
State of the Arts magazine
Mister Motley
Artez Finals 2013 magazine
Exposities
De Dingen hebben jou nodig om gezien te kunnen worden – Anja Cohen, Apeldoorn
State of the Arts – Stedelijk museum
Jong talent – Grid Groningen
Tot de kern – Meermanno Den Haag
Lunchlezing – Het Nieuw Instituut
Be-leven – lezing Stedelijk museum Zwolle
Prijzen
Tot de kern is aangekocht door Meermanno museum, huis van het boek.
Het project Tot de kern won de academieprijs van ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten