Al eerder schreef ik over mijn drijfveren om betekenisvol werk te maken in de zorg, en met name de ouderen zorg.
Ik vertelde Anne Marth Kuilder (Ministerie van onverwachte zaken) over mijn toekomstplannen, en fascinatie voor de zorg. Anne Marth en ik hebben veel raakvlakken in ons werk, niet zozeer in het werk dat we maken, maar in de drijfveren die daar achter verscholen zijn.
Toen ik de oproep van het Stimuleringsfonds las, voor ontwerpen voor ‘Het nieuwe gasthuis’ werd ik direct enthousiast. Een super concrete vraag, waarbij juist dat o zo belangrijke onderzoek, een belangrijke plek mag krijgen. Anne Marth en ik zijn er een aantal dagen voor gaan zitten en hebben het project plan: ‘Jouw zorg is mij een zorg’ geschreven.
We geloven in de onvermoede krachten van een netwerk in de wijk!
Met ons onderzoek willen we een stap zetten voorbij de constatering dat de bezuinigingen in zorg en welzijn vervelend zijn. We willen tot nieuw handelingsperspectief te komen voor mensen met een tijdelijke zorgvraag die (even) geen beroep kunnen doen op mantelzorgers. Voorheen konden die vaak bij zorgprofessionals terecht. Dit is niet een vraagstuk van instituties die minder mensen en middelen tot hun beschikking hebben, maar voor de samenleving als geheel. Dit vraagstuk gaat over iedere straat en iedere buurt, ook over mijn buurman. Zo zijn we tot de titel van ons onderzoek gekomen; jouw zorg is mij een zorg. Hoe gaan we dit doen met elkaar? Het ontbreekt ons als samenleving aan handelingsrepertoire. Laten we in een wijk van veertig huishoudens beginnen om nieuwe manieren te ontdekken om op een goede manier te zorgen voor mensen met een klein of beperkt eigen netwerk.
Netwerktheorie
We hebben ons laten inspireren door netwerktheorieën uit de sociologie. Nu mensen minder snel beroep kunnen doen op professionele zorg, moeten zij hun eigen sociale kapitaal inzetten wanneer zij tijdelijk zorg nodig hebben. Sociaal kapitaal wordt door de Amerikaanse socioloog Robert Putnam omschreven als de hulpbronnen die voortvloeien uit sociale netwerken en contacten, gedeelde normen, sociale controle en vertrouwen in andere mensen (Bowling Alone, R.D. Putnam, 2000). Hij onderscheidt twee vormen van sociaal kapitaal. Allereerst is er ‘bonding social capital’, hiermee bedoelt hij de verbindingen tussen mensen die veel met elkaar gemeen hebben. De andere vorm van sociaal kapitaal die Putnam noemt is ‘bridging social capital’. Dit zijn overbruggende verbanden met mensen die niet vanzelfsprekend met elkaar in contact komen. Deze tweede vorm van connecties is voor de samenleving heel belangrijk, maar ze zijn veel moeilijker tot stand te brengen. We vermoeden dat mensen die (even) geen beroep kunnen doen op mantelzorg een gebrek hebben aan ‘bridging social capital’ in de wijk waar ze wonen. Kunnen we met onze ontwerpen actief ‘bridging social capital’ tot stand brengen, zodat bestaande netwerken aan elkaar verknoopt worden? Is er een uitruilsysteem mogelijk tussen twee bestaande netwerken? Wat voor een gasthuis zou dat kunnen fasciliteren? En kan een netwerk zich ook bekommeren om iemand die geen deel uit maakt van dat netwerk?
Met ons werk willen we van betekenis zijn. We willen bewijzen dat netwerken in een wijk op een aantrekkelijke manier inclusief te maken zijn, zodat iedereen een beroep kan doen op een ander als dat nodig is.
Lees meer op onze onderzoeksblog: www.jouwzorgismijeenzorg.nl
We geloven in de onvermoede krachten van een netwerk in de wijk! Met ons onderzoek willen we een stap zetten voorbij de constatering dat de bezuinigingen in zorg en welzijn vervelend zijn. Dit vraagstuk gaat over iedere straat en iedere buurt, ook over mijn buurman.
